Åžimdi Åžifa Zamanı “Hıdırellez”

Billahirrahmanirrahim. Merhaba saygıdeÄŸer okurlarım. Sizlerle unutulan bir adet, bir gelenek gibi bilinse de bizler Hıdırellez’i, kışın bitip, baharın baÅŸlaması, kırlarda, eÄŸlenceyle bayram olarak kutlanmasını biliriz. Mahallece, komÅŸularla ve ailece kutlanan bu adet her yerde farklı törenlerle kutlanır. Edirne’de, Kırklareli’nde, Kakava ÅŸenlikleri, KeÅŸan’da Dallık adı altında kutlanır.

Siz okurlarımla bir anımı paylaşmak istedim. Benden öncesi olan yıllarca devam eden benim 7 yaşımda tanıştığım 10 yaşımda kaybettiğim anım. Allah yer yüzünde biz kulları için şifa olan her şeyi yaratmıştır, bildiğimizden çok unutulmuş ve bilinmeyen adet ve gelenek çoktur. Bu bilinenler ve adetler, adetleşmiş, şifa veren haline gelmiş olanlar vardır. Günümüzde unutulan adetler. Dertlere derman olan adetler ve benim şahit olduğum şifa kaynağı oğlak eti, olanın olmayana borcunu borç bilen kişilerin birleşip aldığı oğlağı paylaşanlar var ama bu kişinin dağıtması ancak ailesine yetiyor.

Amaç her kişinin yemesi. Bu yazıyı yazma amacım her kişi imkanları dahilinde bir kilo alıp yiyebilir. Niye mi çünkü vücudumuza ve ruhumuza o kadar çok faydası var. Benim annemin babası dedem Cumalı köyünün ağası İsmail Ertürk, her sene oğlak zamanı, (Hıdırellez 6 Mayıs) oğlaklardan davetli sayısı kadar keser başta Çanakkale Valisi, Gelibolu Kaymakamı, millet vekilleri, savcılar ve müdürler davet edilirdi. Ece ovasındaki bütün köyler ve köyün tamamını bu özel güne davet ederdi. Sadece oğlak mı tabi ki değil, bir gece önce sağılan koyun sütünden mayalanan taze tuzsuz peynirden yapılan kazanlar dolusu peynir helvası, taze köy ekmeği ikram edilirdi.

Sizlerle çocukluğumda yaşadığım bir anımı paylaştım, şimdi oğlak bildiğiz gibi keçinin yavrusu, şimdi keçi etinin faydalarını paylaşalım; Besin değeri yüksek bir ettir, az yağlı olduğu için kolesterol hastaları tarafından tüketilir, kalp ve damar sağlığını korur, hafızayı güçlendirir, hücre yapısını korur. Keçi eti diğer et türleriyle kıyaslandığında B1 ve B2 vitaminleri bakımından daha zengindir ve daha ucuzdur.

Hıdırellezin bir de dini tarafı vardır, adını Hızır ile Ä°lyas’ın evliya veya peygamber olduÄŸu söylenir gökyüzünde buluÅŸmasının bugün olduÄŸu tahmin edilir. Kimlerine göre Hızır ile Ä°lyas’ın kardeÅŸ oldukları ve Hızırileilyasın buluÅŸmasına halk dilinde Hıdırellez denmiÅŸtir. Ä°ki kardeÅŸin dünyanın bir ucundan bir ucuna buluÅŸmaları, halkın gül aÄŸacında buluÅŸacaklarına inandığı ve topraÄŸa bastığı düşünülür. Gül aÄŸacı dalına istekler yazılıp baÄŸlanır, gülün altına yere toprağın üstüne dilekler çizilir, evler yapılır taÅŸlardan, çubuklardan salıncaklar yapılıp gül dalına baÄŸlanır. AkÅŸam olunca ateÅŸ yakılır üzerimizdeki manevi hastalıklar ve kötü bakışların sebep verdiÄŸi hastalık ve nazarlar yansın diye atlanır. Gelibolu’da fener altındaki sahilde denizin içinde büyük bir kaya vardır. Babaannem ile sabah namazını kılmak üzere alaca karanlıkta hızır kayasına giderdik. Babaannem namaz kılmak için hızır kayasına giderdi bende kıyıda 40 taÅŸ atardım denize dilek dilerdim. Sonra sütlü kahve içmek için eve gelir, komÅŸuların büyük bahçesinde sütlü kahveler içilir, sohbetler edilir, bahar geldi diye herkesin evinde kendi diktiÄŸi çiçekli basmalardan, fırfırlı, kocaman cepli dikilen elbiseler giyilirdi. Herkes çok mutlu, umutlu bir de geceden gül aÄŸacı altına çömlek konur, içine her kiÅŸi tanıyabileceÄŸi bir düğme atardı, her çekiliÅŸte takvim yapraklarındaki beyitler okunur bu kiÅŸiler mahallenin genç kızları olurdu. Edirne’de meÅŸhur Tunca nehrine girer yıkanırlar, aÄŸaç dalları koparıp birbirlerine vururlar ve baÅŸlarına çiçek takarlar. Davul zurna eÅŸliÄŸinde oyun oynanırdı. OÄŸlaklar çevrilir, o gün hayır dualar ederek mutlu olarak bitirilir. Edirne’de saray içinde bu gün oÄŸlak yenirdi.

Saygı deÄŸer okurlarım görüşmek dileÄŸiyle…